Στον ψυχρό γυάλινο κόσμο

Σ' έναν «Γυάλινο κόσμο» είναι κλεισμένη το τελευταίο διάστημα, ενώ ο κόσμος έξω... καίγεται, η Κατερίνα Ευαγγελάτου, που βρίσκεται στην τελική ευθεία για την πρεμιέρα του ομώνυμου εμβληματικού έργου του Τένεσι Ουίλιαμς.

Ο «Γυάλινος κόσμος» ανεβαίνει στο Θέατρο Χορν, σε εναλλασσόμενο ρεπερτόριο με το «Κόκκινο» του Λόγκαν, την Παρασκευή, έχοντας Αμάντα τη Ναταλία Τσαλίκη, Τομ τον Αντίνοο Αλμπάνη, Τζιμ τον Κωνσταντίνο Γαβαλά και Λώρα, στην παρθενική σκηνική εμφάνισή της, την Αμαλία Νίνου.

Κι ενώ το έργο μιλά για το αμερικανικό Κραχ του '29, η Ευαγγελάτου, που υπογράφει σκηνοθεσία, μετάφραση και δραματουργική επεξεργασία, έχει απαλείψει επιμελώς κάθε στοιχείο πολιτικοκοινωνικής αναφοράς. «Το έργο είναι μια διαχρονική επιλογή», υποστηρίζει. «Δεν είναι απλώς ένα ασφυκτικό τρίγωνο μάνας-γιου-κόρης. Εχει να κάνει με ανθρώπους που ζουν σε μια κοινωνία σαν τη δική μας, αδιέξοδη, και έχουν χάσει το νόημα της ζωής. Δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την πραγματικότητα. Αυτό δεν συναντάμε συνέχεια γύρω μας; Ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από τη ζοφερή πραγματικότητα; Μιλάμε επομένως για τις ζωές μας, έχοντας εξαιρέσει τα πολύ στενά τοπικιστικά και χρονικά στοιχεία, το Κραχ, τον Φράνκο, τον πόλεμο που θα έρθει. Δεν χρειάζεται να του τρίψεις του άλλου στη μούρη κάτι για να το καταλάβει».

15 φινάλε!

Μπορεί να αφαίρεσε αποσπάσματα, ακόμη και τη σκηνή του μεθυσιού του Τομ («τη συνέθεσε ο Ουίλιαμς βασισμένος σ' έναν αυτοσχεδιασμό των ηθοποιών του πρώτου ανεβάσματος, επειδή επέμεναν ότι το έργο δεν έχει χιούμορ»), αλλά έκανε σημαντικές προσθήκες. «Είναι τόσο λεπτή η επέμβαση που θα την αναγνωρίσουν κυρίως αυτοί που γνωρίζουν το πρωτότυπο», επισημαίνει η ίδια, η οποία έχει προσθέσει αποσπάσματα από το διήγημα «Portrait of a girl in glass», προσχέδιο του Ουίλιαμς για το θεατρικό, που κατά τα φαινόμενα τον ταλαιπώρησε πολύ. Του είχε δώσει 15 φινάλε! Συγχρόνως, η Ευαγγελάτου βρήκε και αξιοποίησε και αποσπάσματα από την acting version του έργου που διαμορφώθηκε από τους ηθοποιούς στην πρώτη παράσταση στο Σικάγο το '44.

Γενναίο το «ψαλίδι», μάζεψε σκηνές και πρόσθεσε μια ολόκληρη παράγραφο στον Τομ κατά την έναρξη, όπου αποκαλύπτει ότι το έργο είναι η ζωή του...

Ενα γυάλινο ψυγείο μέσα στο οποίο μπαίνει και αισθάνεται ασφαλής η Λώρα μαζί με τον γυάλινο κόσμο της και μερικές vintage καρέκλες είναι το σκηνικό (διά χειρός Γιώργου Πάτσα) της μινιμαλιστικής παράστασης που αποτάσσεται το ρεαλισμό. «Η παράσταση κινείται σε μια μη ρεαλιστική γραμμή, όπως το απαιτεί ο Ουίλιαμς. Στον πρόλογο του έργου ο συγγραφέας λέει πως το κοινό ρεαλιστικό έργο, με το αληθινό ψυγείο και τα αυθεντικά παγάκια, με τους χαρακτήρες που μιλούν όπως ακριβώς οι θεατές, ανήκει στο ακαδημαϊκό πεδίο και διαθέτει την αξία μιας στεγνής φωτογραφικής απεικόνισης. Γενικώς, όλες οι παραστάσεις μου κινούνταν σε μια τέτοια κλίμακα. Οπως ο Τσέχοφ λέει στο "Γλάρο" "δεν πρέπει να δείχνουμε τη ζωή όπως είναι ή όπως θα έπρεπε να είναι, αλλά όπως είναι στα όνειρά μας"», τονίζει η Ευαγγελάτου.

Η παράσταση ακολουθεί και την πρωτοποριακή στην εποχή της οδηγία του Τένεσι Ουίλιαμς για προβολές. Ο δραματουργός τις ήθελε ως σλάιντ ή με λεζάντες, ώστε να θυμίζουν βωβό κινηματογράφο. «Εμείς το εκσυγχρονίσαμε. Εχουμε κινούμενα βίντεο (του Μιχάλη Κλουκίνα) που έχουν να κάνουν με τη μνήμη, την αλλοίωσή της και τη διόγκωση κάποιων λεπτομερειών».

Παιχνίδι με το χρόνο

Η παράσταση παίζει και με το χρόνο: «Είναι κοντά μας. Εχει στοιχεία σημερινά. Εχουμε καρέκλες του '60 αλλά τα ρούχα του Τομ είναι του 2011».

Τριακόσια κορίτσια έστειλαν το βιογραφικό τους στην Ευαγγελάτου για το ρόλο της Λώρας. Τελικά είδε σε οντισιόν 100 και κατέληξε στην 22χρονη Αμαλία Νίνου, που ήταν μαθήτριά της στο πρώτο έτος στο Ωδείο Αθηνών. Η Νίνου, τεταρτοετής φοιτήτρια του Μαθηματικού, που αποφοίτησε φέτος από το Ωδείο, ζει ένα όνειρο. Δεν βρήκε μόνο αμέσως δουλειά και υπό τις ιδανικότερες συνθήκες, αλλά και στο έργο που την έκανε να θέλει να γίνει ηθοποιός, βλέποντας την αλησμόνητη παράσταση του Δ. Μαυρίκιου.

Στη Λώρα ανακάλυψε «έναν κρυμμένο δυναμισμό πίσω από την ευθραυστότητά της». Αυτή είναι άλλωστε και η σκηνοθετική γραμμή της Ευαγγελάτου: «Η Λώρα δεν είναι παθητική, δεν είναι θύμα, έχει εξαιρετική δύναμη και κατευθύνει τα πράγματα».

Προλαβαίνετε, κυρία Ευαγγελάτου, να αντιληφθείτε τις ταραχές που ζει η χώρα ή είστε κλεισμένη σ' έναν... γυάλινο κόσμο;

«Το να είσαι 13 και 15 ώρες κλεισμένος σ' ένα θέατρο σε περιορίζει. Μπορεί δηλαδή όταν βγεις από το θέατρο να έχει αλλάξει η πολιτική κατάσταση. Σίγουρα υπάρχει η διάσταση ενός εγκλεισμού. Οπως κι ένας τρόμος, μια θλίψη και μια αβεβαιότητα».

enet.gr